به نام خدا
مطالب آموزشی
نقش حسابداری و حسابداران در دموکراسی
دموکراسی و توسعه حسابداری
محیط پیرامون به ویژه محیط سیاسی به صورت مستقیم و غیرمستقیم می تواند بر توسعه حسابداری موثر باشد . آزادی سیاسی در یک کشور , موجب توسعه حسابداری میشود . محیط سیاسی به طور کلی و میزان حقوق سیاسی و رعایت آزادی اجتماعی به صورت مشخص اثر با اهمیتی بر توسعه حسابداری دارد . در این تحقیق تاثیر شاخص های مختلف مدنیت در قالب شاخص های آزادی های مدنی وآزادی های سیاسی بر توسعه حسابداری در ایران مورد بررسی قرار گرفت . به دلیل محدودیت در جمع آوری داده های کمی لازم برای پژوهش, از ابزار پرسشنامه برای جمع آوری داده های تحقیق استفاده شده است . فرضیه های تحقیق طبق مدل معادلات ساختاری وتحلیل عاملی و درخت مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند . نتایج تحقیق نشان می دهد رابطه معنی داری بین شاخص های دموکراسی وتوسعه حسابداری وجود دارد و بارهای عاملی آنها بر توسعه حسابداری به ترتیب شامل عضویت افراد در سازمانها و احزاب, انتخاب نمایندگان پاسخ گو و موثر, آزادی بیان, حاکمیت قانون, آزادی رای, آزادی احزاب, رقابت در تصدی پست ها, آزادی های شخصی است . به طور کلی یافته های این تحقیق نشان می دهد شاخص های دموکراسی تاثیر عمده ای بر توسعه حسابداری دارد .
مقدمه
در ميان بنيان هاي دموكراسي ، آزادي اطالعات و مولفه اصلي آن یعني حق دسترسي به اطالعات به معناي توانایي شهروندان در دسترسي به اطالعاتي كه در اختيار حکومت است ، جایگاه ویژه اي داشته و مخصوصا در سال هاي اخير توجه ویژه اي را به خود جلب كرده است . به نوعي كه از آزادي اطالعات و حق دسترسي به آن به عنوان اصلي ترین و مایه حيات دموكراسي تعبير مي شود . به عبارت دیگر ، این آزادي و حق نه تنها ضامن تحقق دموكراسي ، بلکه پيش نياز و شاخص آن به شمار مي رود . حال آنکه حسابداري به عنوان یك سيستم اطالعاتي در جامعه نقش ارائه اطالعات مالي در جامعه را دارد .
از سالها پیش حسابداری در خدمت انسان ها و در توسعه تمدن بوده است . حسابداري به عنوان بخشي از سيستم اطالعاتي ، یك منبع قابل اطمينان داده ها براي اهداف سازماندهي ، اقتصادي ، اجتماعي وزیست محيطي است . براساس دیدگاه اليوت و همکاران حسابداري هنر برقراري ارتباط اطالعات مالي ، درباره واحد تجاري براي استفاده كنندگان است . از مدت ها قبل ، بسياري از محققين به مطالعه عواملي پرداخته اند كه توضيح مناسب تري در خصوص تفاوت در رویه ها وشاخص هاي حسابداري در كشور ها را بدهد . اما از آنجائيکه حسابداري به عنوان علوم اجتماعي بوده و از تغييرات اجتماعي تاثير مي پذیرد ، اما مطالعه شاخص هاي اجتماعي ومدني موثر كه توسعه اجتماعي را شکل مي دهند و تاثير این شاخص ها بر توسعه حسابداري در كشور مورد بررسي قرار نگرفته است .
حسابداري یکي ازاعضاي دانش هاي اجتماعي است كه از فاكتور هاي مدنيت تاثير گرفته و بعضا بر آن ها تاثير مي گذارد . باتوجه به اینکه تمدن بشري به سرعت در حال تغيير است . این تغييرات تاثير شگرفي بر علوم مختلف به ویژه علوم اجتماعي داشته است .
در برخي موارد ، بسياري از باورها و نظریات علوم تغيير مي كنند . علم حسابداري به عنوان یکي از علوم اجتماعي ، با این تغييرات درگير است . لذا بررسي تاثير مدنيت و تغييرات آن بر مفاهيم و شاخص هاي علم حسابداري از اهميت برخوردار بوده و براي پایداري و ارتقاء هر دو آنها ضروري مي باشد .
در این تحقيق تاثير شاخص هاي مختلف دموكراسي بر توسعه حسابداري بررسي مي گردد .
حسابداری دموکراتیک : تاملی بر به کارگیری ابزارهای نوین در حسابداری دولتی
دموکراسی یا مردم سالاری نشانگر حکومت مردم بر مردم است در حقیقت نظامی سیاسی است که در آن به اشر افیتی وجود دارد و نه نظام استبدادی با توجه به اینکه وظیفه اصلی حسابداری که در این نظام به کار گرفته می شود پاسخگویی به اقشار مختلف جامعه و اطمینان بخشی به آحاد مردم است ، لذا نیازمند تیوری ها ، روشها و ابزارهای نوین است که با استفاده از آن و از طریق الگوبرداری از نمونه مشابه آن بتواند نیازهای جامعه خود را پاسخ گوید و به فراخور اهداف اصلی تشکیل شده و نظام توانایی بسترسازی حوزه های نوآور و دانش بنیان را داشته باشد از این رو در این مقاله سعی داریم ضمن بیان مفهوم پاسخگویی به ابزارهای جدید و نوین بکار گرفته شده و در جهان امروز اشاره نماییم .
بررسی حقوقی نقش مالیات بر توسعۀ سیاسی و دموکراسی
توسعۀ سیاسی و به دنبال آن دموکراسی از جمله مفاهیمی‌اند که با وجود داشتن زمینۀ سیاسی ، پیوند و ارتباط جدی با دانش حقوق دارند . بنابراین ، می‌توان گفت پایه و اساس دموکراسی ، همان پایه و اساس حکومت قانون با رویکرد ماهوی و تضمین حقوق شهروندی به‌وسیلۀ ابزارهای قانونی است . نگاهی به تاریخ تکوین حکومت‌های دموکراتیک نشان می‌دهد که قانون‌مندشدن أخذ مالیات و محل مصرف آن از طریق رضایت عمومی ، عامل اصلی در گذار به دموکراسی بوده است . توجه دولت‌های دموکراتیک به مالیات صرفاً ایجادکنندۀ حق نظارت و به پاسخ طلبیدن نظام سیاسی نیست ، بلکه فراتر از آن نشانی از وجود ترتیبات قانونی است که چنین روندی را موجب میشود . دموکراسی‌ها علاوه بر نیاز مالی به مالیات برای گذران امور جاری حکمرانی ، به سبب تعهدات رفاهی که بر عهده می‌گیرند ، نیاز بسیاری به مالیات دارند . سؤال اصلی این پژوهش این است که آیا مالیات را می‌توان ابزاری برای تحقق دموکراسی و توسعۀ سیاسی محسوب کرد ؟ بررسی‌ها و نتایج این پژوهش نشان داد که صرف اخذ مالیات و اتکای کامل بر درآمدهای مالیاتی ، نه‌تنها نشانۀ توسعۀ سیاسی و دموکراتیک‌بودن یا گذار به دموکراسی نیست ، بلکه کیفیت دریافت مالیات و شیوۀ مصرف آن می‌تواند در بهبود شاخص‌های دموکراتیک مؤثر واقع شود . روش پژوهش ما از نوع تحلیلی – توصیفی و مبتنی بر مطالعات میان‌رشته‌ای است . داده‌های پژوهش به شیوۀ کتابخانه‌ای جمع‌آوری شده‌اند .
مبانی نظري و مروري بر پیشینه پژوهش
در مطالعه دموكراسي و حسابداري ، تغييرات حسابداري در محيط اجتماعي خود بررسي مي گردد . با ایجاد این دیدگاه ،( بارچل و همکارنش ) به تحليل ماهيت فرآیند حسابداري از دید درک تعامالت اجتماعي پرداختند . آنها با این بحث كه تالش هاي كمي به منظور ارائه كيفي توصيف كلي از فرآیند هاي مربوط به تعامل حسابداري و محيط اجتماعي آن صورت گرفته است ، در صدد نشان دادن فرآیند تعامل حسابداري و محيط اجتماعي آن از طریق صورت ارزش افزوده بر آمدند . در این رویکرد ، حسابداري یك روش عيني محض نيست ، بلکه فرآیند اجتماعي و سازوكاري تاثير گذار بر اقتصاد و مدیریت اجتماعي است و همچنين تحت تاثير فرآیند هاي سياسي قرار دارد . شرایط ایجاد تغيير حسابداري ، پيچيده فرض شده و تحت تاثير مباحث و فرآیند هاي سياسي چارچوب ساختاري حسابداري و همچنين گستردگي عرصه اجتماعي و سياسي متاثر از حسابداري است .
تغییرات اجتماعی وتوسعه حسابداري
تغيير اجتماعي در زندگي انسانها موضوع جدیدي نيست . چيزي كه جدید است عموميت یافتن تغييرات است و اینکه یك نسل دانش جدید ما در مورد دنياي طبيعي ، همه دانش گذشته را در بر گرفته ، واژگون ساخته و تکامل مي بخشد . بسياري از مشکالت ، از دگرگوني و رشد فهم ، مهارت و قدرت بشر سرچشمه مي گيرد ، اینها تغييراتي هستند كه مي توانند انسان را از گذشته بيهوده رها سازند و در عين حال در رنجي عميق فروبرند و از اینجاست كه انسان مجبور به نوعي برنامه ریزي در خصوص تغييرات اجتماعي است . تالش هاي انسان براي رفع مشکالت و بهبود وضعيت خویش و حذف موانع در محيط فيزیکي و اجتماعي خود نوعي از این تغييرات است .
بر مبناي تغييرات اجتماعي در حال رشد ، حسابداري نيز از اساس سنتي ورویه اي خود خارج مي شود ، دفترداري وكارهاي ناشي از آن مثل بودجه
نویسي و گزارش دهي را به سوي یك اساس وظيفه اي پویا كه بر نقش اجتماعي آن تاكيد دارد ، پشت سرمي گذارد . محيط هميشه در حال تغيير حرفه حسابداري ، توجه وعالقه مندي به تئوري سود را به تئوري تصميم گيري تبدیل كرده است و در نتيجه امروزه حسابداري یك وظيفه اندازه گيري ـ ارتباطي در فراگرد تصميم به حساب مي آید .
نتیجه گیري و بحث
در تفسير نتایج این تحقيق مي توان گفت كه عضویت افراد جامعه در سازمانها و احزاب باعث ارائه اطالعات الزم به مردم توسط احزاب توسعه افکار عمومي جامعه و شفافيت اطالعات به خصوص،اطالعات مالي موجب توسعه حسابداري مي گردد . همچنين احزاب مختلف دولت را ملزم به ارائه گزارش عملکرد به ویژه از نوع مالي نموده و گزارش شفاف تفریغ بودجه در نهایت بر نقش حسابداري در شفاف سازي مالي در جامعه تاكيد نموده و موجب توسعه حرفه مي گردد . چيزي كه در شرایط كنوني جامعه ایران به دليل عدم شفافيت دولت در تفریغ بودجه حالت عکس آن مشاهده میشود .
دومين عامل توسعه حسابداري در جامعه انتخاب نمایندگان موثر و پاسخ گو است كه به موجب آن كليه تخلفات مالي به چالش كشيده مي شود و با كشف تقلبات مالي بر ضرورت توجه به ارائه خدمات با كيفيت حرفه حسابداري در جامعه تاكيد مي شود . به طوریکه با كشف اختالس هاي اخير در ایران این موضوع تا حدودي مورد توجه اذهان عمومي قرار گرفته است . همچنين انتخاب نمایندگان پاسخ گو موجب ارتقاء پاسخ گوئي و پاسخ خواهي در جامعه گردیده و بدین ترتيب حسابرسي و كشف تقلب ودرنتيجه افزایش مسؤليت حرفه اي حسابداران و توسعه حسابداري را بدنبال دارد .
آزادي راي به عنوان متغير بعدي هر چقدر بيشتر باش د، موجب ظهور دیدگاههاي رادیکال در نظام حاكم و مشاركت سياسي شهروندان و فشار به دولت از سوي مخالفان و كشف تقلب و اختالس از سوي آنان شده و توسعه نقش حسابداران در كشف اشتباهات مالي و ارائه گزارش هاي الزم خواهد شد .
رقابت در تصدي پست ها در جامعه موجب رقابت در ارائه خدمات و اخذ آزمون براي جذب افراد و توسعه كيفيت خدمات حرفه حسابداري و جذب افراد خبره در حرفه حسابداري و در نهایت توسعه حرفه حسابداري مي شود .
شرکت همیار محاسب پارسه با ارائه جدیدترین و به روزترین قوانین حسابداری و مالیاتی در جهت توسعه کسب و کار در کنار شماست
راه های ارتباطی ما :
تلفن : 38421258 -38412277 -051-09108295603
آدرس : خیابان احمدآباد 21 – ساختمان توحید – واحد 302
سایت : http://parseacc.com