قوانین – ماده ها و تبصره های مالیاتی

مطالب آموزشی

تمامی قوانین ، مواد و تبصره های مالیات

ماده های مهم مالیاتی و کاربردترین ماده های مالیات

مالیات یکی از مهم‌ترین بخش‌های قانون اساسی می‌باشد . با توجه به اینکه تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی در بحث مالیات بر درآمد درگیر می‌باشند ، آشنایی با قوانین مالیاتی و ماده های مهم مالیات سبب می‌شود که اشخاص حقیقی و حقوقی از جرائم مربوط به عدم پرداخت مالیات‌های متعلقه در امان باشند .

با توجه به اهمیت بالای ماده های مهم مالیات در این مقاله می‌خواهیم نسبت به معرفی و شرح مختصری در خصوص ماده های مهم مالیات از جمله قانون مالیات‌های مستقیم ، مالیات بر درآمد و مالیات بر اجاره بپرداریم . تا انتهای مقاله با ما همراه باشید .

قانون مالیات های مستقیم چگونه تدوین می‌شود ؟
اولین تلاش جدی در زمینه تدوین قانون‌های مالیاتی در قانون اساسی مربوط به دوران مشروطه است . اولین قوانین جدی در این زمینه در سال 1345 به تصویب رسیدند که تا به امروز شامل تحولات و تغییرات زیادی گشته‌اند . قانون مالیات مستقیم نیز هرچند وقت یک‌بار موردبررسی و اصلاح قرار می‌گیرند . تدوین قوانین مالیاتی از جهات مختلف اهمیت دارد . از طرفی قوانین مالیاتی چهارچوبی امن برای مهیا شدن منابع مالی کشور هستند و از طرف دیگر به سازمان‌دهی امور اقتصادی منجر می‌شوند . بنابراین در مجموع هدف نهایی قانون مالیات های مستقیم رشد اقتصادی کشور است . البته نباید اهداف دیگر قانون مالیات های مستقیم همچون مساوات در توزیع ثروت بین اقشار جامعه و عدالت اجتماعی را نادیده بگیریم

در این مقاله به مباحث زیر می پردازیم :

نکات مهم در مورد قانون مالیات های مستقیم
نکاتی در مورد قانون مالیات های مستقیم در ایران وجود دارد که بد نیست به آن‌ها توجه داشته باشیم :

طبق ماده 145 قانون مالیات های مستقیم ، مالیاتی به اوراق مشارکت و سود سپرده‌های بانکی تعلق نمی‌گیرد .
همچنین طبق قانون مالیات های مستقیم مالیاتی به بهره توزیعی سهام در سطح افراد حقیقی نیز تعلق نمی‌گیرد .
مالیاتی که به درآمد افراد حقیقی تعلق می‌گیرد به‌صورت پایه‌های جدا گرفته می‌شود .
نرخ مالیات در ایران نسبت به دیگر کشورهای جهان پایین‌تر است .

اشخاص مشمول مالیات قانون مالیات های مستقیم  ( باب اول قانون مالیات های مستقیم )
باب اول قانون مالیات های مستقیم شامل 2 ماده است . در این باب به معافیت مالیاتی پرداخت‌شده است .

ماده  1  –  اشخاص زیر مشمول پرداخت مالیات مستقیم هستند :

همه اشخاص حقوقی و حقیقی در خارج یا داخل کشور که در ایران دارای اموال یا املاک هستند .
همه اشخاص حقیقی ایرانی مقیم ایران که در داخل یا خارج کشور درآمدی کسب می‌کنند .
همه اشخاص حقیقی ایرانی مقیم خارج برای درآمدی که در ایران کسب می‌کنند .
ماده  2  –  اشخاص زیر معافیت از مالیات مستقیم هستند :

وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی
همه دستگاه‌هایی که دولت بودجه آن‌ها را تأمین می‌کنند .
شهرداری‌ها ،  بخشداری‌ها و دهیاری‌ها
مالیات بر دارایی قانون مالیات های مستقیم  ( باب دوم )
این باب از قانون نیز دارای چند فصل است که شامل موارد زیر است :

فصل اول : مالیات سالیانه املاک  ( مواد قانونی 3 تا  9 )
فصل دوم : مواد قانونی 10 و 11
فصل سوم : مالیات بر اراضی بایر ( مواد قانونی 12 تا  16 )
فصل چهارم : مالیات بر ارث ( مواد قانونی 17 تا 43 )
فصل پنجم : مالیات حق تمبر ( مواد قانونی 44 تا 51 )

مالیات بر درآمد قانون مالیات های مستقیم  ( باب سوم )
ماده های موضوع مالیات بر درآمد قانون مالیات های مستقیم نیز در باب سوم مطرح‌شده است . این باب دارای 7 فصل است که شامل موارد زیر است :

فصل اول : مالیات بر درآمد املاک ( مواد قانونی 52 تا 80 )
فصل دوم : مالیات بر درآمد کشاورزی ( ماده قانونی  81 )
فصل سوم : مواد قانونی 82 تا 92
فصل چهارم : مالیات بر درآمد مشاغل ( مواد قانونی 93 الی  104 )
فصل پنجم : مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی ( مواد قانونی 105 تا  118 )
فصل ششم : مالیات درآمد اتفاقی ( مواد قانونی 119 تا  128 )
فصل هفتم : مالیات بر درآمد ناشی از منابع مختلف ( مواد قانونی 129 تا  131 )

مقررات مختلف قانون مالیات های مستقیم ( باب چهارم )
درصورتی‌که می‌خواهید مقررات متفرقه در زمینه قانون مالیات های مستقیم را بخوانید به باب چهارم مراجعه کنید . این باب نیز شامل 9 فصل ، به شرح زیر است :

فصل اول : معافیت ها ( مواد قانونی 132 تا  146 )
فصل دوم : هزینه های قابل‌قبول و استهلاک ( مواد قانونی 147 تا  151 )
فصل سوم : قرائن و ضرایب مالیاتی ( مواد قانونی 152 تا  154 )
فصل چهارم : مقررات عمومی ( مواد قانونی 155 تا 176 )
فصل پنجم : وظایف مودیان ( مواد قانونی 177 تا 181 )
فصل ششم : وظایف اشخاص ثالث ( مواد قانونی 182 تا  188 )
فصل هفتم : تشویقات و جرائم ( مواد قانونی 189 تا  202 )
فصل هشتم : ابلاغ ( مواد قانونی 203 تا 209 )
فصل نهم : وصول مالیات ( مواد قانونی 210 تا 218 )
سازمان تشخیص و مراجع مالیاتی قانون مالیات های مستقیم  ( باب پنجم )
در باب پنجم که شامل 6 فصل است هم به سازمان تشخیص و مراجع مالیاتی پرداخته‌شده است :

فصل اول : مراجع تشخیص مالیات و وظایف و اختیارات آن‌ها ( مواد قانونی 219 تا 235 )
فصل دوم : ترتیب رسیدگی ( مواد قانونی 236 تا 243 )
فصل سوم : مرجع حل اختلاف مالیاتی ( مواد قانونی 255 تا 251 )
فصل چهارم : شورای عالی مالیاتی و وظایف و اختیارات آن‌ها  ( مواد قانونی 252 تا 259 )
فصل پنجم : هیئت عالی انتظامی مالیاتی و وظایف و اختیارات آن‌ها  ( مواد قانونی 261 تا 262 )
فصل ششم : دادستانی انتظامی مالیاتی و وظایف و اختیارات آن‌ها  ( مواد قانونی 263 تا 282 )

ماده های مهم مالیات در حسابداری

ماالیات در کشور ما به 4 دسته به مالیات های مستقیم ، مالیات بر درآمد ، مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر اجاره تقسیم می‌شوند . در این مقاله به معرفی ماده های مهم این 4 نوع مالیات می‌پردازیم .

ماده های مهم مالیات های مستقیم

با توجه به اینکه پرداخت مالیات مطابق قوانین ابلاغی صورت می‌گیرد و در صورت عدم پرداخت به موقع مالیات ، اشخاص مشمول جریمه می‌گردند ، شناخت ماده های مهم مالیات توسط اشخاص الزامی می‌باشد . مواردی از ماده های مهم مالیات در قانون مالیات‌‌های مستقیم عبارتند از :

ماده 100 قانون مالیاتهای مستقیم
طبق ماده 100 قانون مالیات‌های مستقیم که از ماده های مهم مالیات  (Important Tax Articles)  می‌باشد ، مودیان مالیاتی بایستی اظهارنامه مالیاتی یک سال مالی مربوط به فعالیت شغلی خود را تا پایان خرداد ماه سال بعد ، طبق نمونه تنظیم شده توسط سازمان امور مالیاتی تنظیم و به اداره امور مالیاتی تسلیم نمایند . طبق قانون سامانه مودیان مودیانی که صورتحساب های خود را در بازه های زمانی تعیین شده برای سامانه مودیان ارسال نکنند با جرایم سامانه مودیان مواجه خواهند شد .

معرفی ماده 103 قانون مالیات‌ های مستقیم
افرادی که به عنوان وکیل فعالیت می‌نمایند مکلفند که در وکالت نامه‌های تنظیم شده حق الوکاله را قید نمایند . در ادمه طبق ماده مذکور می‌بایست مبلغی معادل پنج درصد مبلغ حق الوکاله به عنوان علی‌الحساب مالیاتی روی وکالت نامه تمبر الصاق و ابطال نمایند .

ماده 105 قانون مالیاتهای مستقیم
طبق ماده 105 قانون مالیات‌های مستقیم درآمد حاصل شده از فعالیت‌های انتفاعی اشخاص حقوقی و مجموع درآمد شرکت‌ها مشمول مالیات می‌باشد .

قبل از پرداخت مالیات بایستی زیان‌های حاصل شده و معافیت‌های مقرر در قانون مالیات کسر و سپس اقدام به محاسبه مالیات درآمد نمود . برای داشتن اطلاعات بیشتر در حوزه بخشنامه ها و آئین نامه های قانون مالیات های مستقیم به مقاله قانون مالیات های مستقیم مراجعه نمایید .

معرفی ماده 106 مالیات‌های مستقیم
از جمله ماده های مهم مالیات در رابطه با شرکت‌های مالیاتی ، ماده 106 می‌باشد .

درآمد مشمول مالیات اشخاص حقوقی به وسیله رسیدگی به دفاتر قانونی براساس مقررات ماده  ( 94 )  و بند ( الف ) ماده ( 95 ) این قانون و در موارد مذکور در ماده  ( 97 ) این قانون به طور علی الرأس تشخیص می‌گردد .

معرفی ماده 110 ق . م . م
در رابطه با نحوه ارائه اظهارنامه ، حساب سود و زیان ، دفاتر و اسناد مالی توسط اشخاص حقوقی به همراه اسامی سرمایه گذاران ، سهام داران و همچنین میزان سهم الشرکه و محل فعالیت شرکت به اداره امور مالیاتی بایستی طبق ماده 110 قانون مالیات‌های مستقیم اقدام گردد .

ماده 116 در قانون مالیات‌های مستقیم
براساس ماده فوق که از ماده‌های مهم مالیات  (Important Tax Articles)  در خصوص انحلال شرکت‌ها می‌باشد ، از تاریخ انحلال شرکت ظرف مدت شش ماه مدیران تصفیه مکلف به تنظیم و ارائه اظهار نامه مالیاتی آخرین دوره عملیات شخص حقوقی به اداره امور مالیاتی بوده و بایستی مالیات متعلق را پرداخت نمایند .

تبصره  : مالیات آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی که منحل میشوند با رعایت تبصره 2 ماده 115 این قانون به نرخ مذکور در ماده 105 این قانون محاسبه میگردد .

ماده های مهم مالیات بر ارزش افزوده

به مالیات غیر مستقیمی که تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده با ارزش کالاها و خدمات خریداری یا تحصیل شده در یک دوره معین وضع می‌گردد ، مالیات بر ارزش افزوده می‌گویند .

ماده های مهم مالیات بر درآمد
ماده های مهم محاسبه مالیات بر اجاره
50 ماده مهم قوانین مهم مالیاتی برای حسابداران
ماده های مهم مالیات در حسابداری
مالیات در کشور ما به 4 دسته به مالیات های مستقیم ، مالیات بر درآمد، مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر اجاره تقسیم می‌شوند . در این مقاله به معرفی ماده های مهم این 4 نوع مالیات می‌پردازیم .

ماده 119 ق . م . م
درآمدهای حاصل شده به صورت بلاعوض یا اهدائی مشمول مالیات اتفاقی می‌باشد . این درآمدها می‌تواند به صورت نقدی و غیر نقدی باشد . جهت محاسبه مالیات مشمول می‌بایست به نرخ مقرر در ماده 131 قانون فوق رجوع کرد . نرم افزار حسابداری به عنوان دستیار حسابداران در محاسبه مالیات به حساب می آید .

ماده 131 قانون مالیاتهای مستقیم
ماده 131 قانون مالیات‌های مستقیم از جمله موثرترین قوانین مالیاتی برای اشخاص حقیقی صاحبان مشاغل بوده که نرخ محاسبه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی را براساس حجم درآمد آن‌ها بیان می‌نماید .

ماده 143 ق . م . م
طبق ماده فوق بخشودگی مالیات بر درآمد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس به شرح زیر می‌باشد .

ده درصد از مالیات بر درآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس کالایی پذیرفته شده و به فروش می‌رسد . ( ویژه سازمان شما 👈 برنامه مدیریت فروش )
ده درصد از مالیات بر درآمد شرکت‌هایی که سهام آن‌ها برای معامله در بورس‌های داخلی یا خارجی پذیرفته می‌شود .
شرکت‌هایی که سهام آن‌ها جهت معامله در بورس پذیرفته می‌شود ، در صورتی که در پایان دوره مالی حداقل بیست درصد سهام شناور آزاد داشته باشند معادل دو برابر معافیت‌های فوق از بخشودگی مالیاتی برخوردار می‌گردند .
تبصره 1 ماده 143 قانون مالیات‌های مستقیم

از هر نقل و انتقال سهام ، سهم‌الشرکه و حق تقدم سهام و سهم الشرکه شرکا در سایر شرکت‌ها ، مالیات مقطوع به مبلغ چهار درصد ارزش اسمی آن‌ها وصول می‌شود . نرم افزار حسابداری چند شرکتی مهم ترین ابزار حسابداران در محاسبه سهام شرکت‌ها می‌باشد .

ماده 149 قانون مالیاتهای مستقیم
بخشی از دارایی‌های استهلاک‌پذیر که به دلیل به‌کارگیری یا گذشت زمان و یا سایر عوامل موثر و بدون توجه به تغییر قیمت‌ها ارزش آن‌ها کاهش پیدا می‌کند و همچنین هزینه‌های تأسیس ، قابل استهلاک می‌باشد که هزینه استهلاک آن‌ها جزء هزینه‌های قابل قبول مالیاتی تلقی می‌گردد .

ماده 156 قانون مالیات‌های مستقیم
یکی از ماده های مهم مالیات ماده 156 قانون مالیات مستقیم می‌باشد . براساس ماده مذکور به اداره امور مالیاتی تکلیف شده است که اظهار نامه مودیان مالیات بر درآمد را حداکثر تا مدت یک سال از تاریخ انقضای مهلت مقرر جهت تسلیم اظهارنامه ، در مورد درآمد هر منبع که در زمان قانونی تسلیم شده است ، رسیدگی نماید .

ماده 157 ق . م . م
مودیان مالیات بر درآمد که در مهلت قانونی از تسلیم اظهارنامه خودداری نموده‌اند یا مطابق مقررات این قانون مکلف به تسلیم اظهارنامه در سر رسید پرداخت‌ مالیات نمی‌باشند ، مشمول مرور زمان مالیاتی پنج سال از تاریخ سر رسید پرداخت مالیات می‌باشند .

بعد از سپری شدن پنج سال مذکور مالیات‌ متعلق قابل مطالبه نخواهد بود . به جز این که در این بازه زمانی درآمد مودی تعیین ، برگ تشخیص مالیات صادر و حداکثر طی مدت سه ماه بعد از انقضای پنج سال برگ تشخیص صادره به مودی ابلاغ گردد .

ماده 169 قانون مالیاتهای مستقیم
ماده 169 قانون مالیات‌های مستقیم از ماده‌های مهم مالیات بوده و به عنوان ماده‌ای تعیین کننده برای صاحبان کسب و کار و حسابداران می‌باشد .

براساس ماده ابلاغی فوق پایگاه اطلاعات هویتی ، عملکردی و دارایی مودیان مالیاتی جهت شفافیت فعالیت‌های اقتصادی و استقرار نظام یکپارچه اطلاعات مالیاتی در سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد می‌گردد .

ماده 192 قانون مالیات های مستقیم
براساس ماده 192 قانون مالیات‌های مستقیم در مواردی که مودی یا نماینده او که به موجب مقررات این قانون جهت پرداخت مالیات مکلف به تسلیم اظهار نامه مالیاتی می‌باشد :

در صورتی که در موعد تعیین شده نسبت به ارائه اظهارنامه مالیاتی اقدام ننماید ، مشمول جریمه غیر قابل بخشودگی مطابق مقررات می‌گردند . اگر می‌خواهید تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیاتی را آموزش ببینید به مقاله اظهارنامه مالیاتی مراجعه نمایید .

ماده 193 ق . م . م
به موجب این قانون و مقررات مربوط به آن ، مودیان مالیاتی که مکلف به نگهداری دفاتر قانونی می‌باشند :

در صورت عدم تسلیم ترازنامه و حساب سود و زیان و یا عدم ارائه دفاتر مشمول جریمه‌ای معادل بیست درصد مالیات جهت هریک از موارد مذکور خواهند بود .

ماده 197 قانون مالیاتهای مستقیم
یکی از ماده های مهم مالیات در خصوص اشخاصی که به شرح این قانون مکلف به تسلیم صورت یا فهرست یا قرارداد یا مشخصات راجع به مودی است .

در صورتی که از تسلیم آن‌ها در مدت زمان قانونی خودداری نمایند و یا اطلاعاتی برخلاف واقع ارائه گردد ، در مورد حقوق جریمه متعلق عبارتند از دو درصد حقوق پرداختی و در رابطه با پیمانکاری یک درصد کل مبلغ قرارداد می‌باشد .

معرفی ماده 199 ق . م . م
هر شخص حقیقی یا حقوقی که به موجب قانون مکلف به کسر و ایصال مالیات مودیان می‌باشد ، در صورت سرپیچی و تخلف از انجام وظایف مشخص شده ، علاوه بر مسئولیت تضامنی که با مودی در پرداخت مالیات خواهند داشت مشمول جریمه‌ای مطابق قانون می‌گردد .

درصورتی که مالیات به وسیله دریافت کننده وجوه پرداخت گردد ، جریمه 5/2 درصد موضوع ماده مذکور تا تاریخ پرداخت مالیات توسط مؤدی مزبور از مکلفین به کسر و ایصال مالیات، مطالبه و وصول خواهد شد .

معرفی ماده 210 قانون مالیاتهای مستقیم
در صورتی که در مدت زمان ده روز از تاریخ ابلاغی برگ قطعی ، مودی مالیات قطعی شده خود را پرداخت ننماید :

اداره امور مالیاتی به وسلیه برگ اجرائی به مودی ابلاغ می‌کند که تا مدت زمان یک ماه از تاریخ ابلاغ تمامی بدهی خود را پرداخت و یا ترتیب پرداخت آن را به اداره اموار مالیاتی بدهد .

معرفی ماده 227 قانون مالیات‌ های مستقیم
هنگامی که اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان مودی مورد قبول واقع می‌گردد و همچنین بعد از تشخیص علی‌الراس و صدور برگ تشخیص درصورتی که ثابت گردد که مودی فعالیت‌هایی داشته که درآمد فعالیت‌های مذکور را کتمان نموده و یا در زمان صدور برگ تشخیص اداره امور مالیاتی از آن‌ها مطلع نبوده است .

مالیات می‌بایستی با محاسبه درآمد ناشی از فعالیت‌های مذکور تعیین و مابه ‌التفاوت آن با رعایت مهلت مقرر در ماده ۱۵۷ قانون مالیات‌های مستقیم مطالبه گردد .

معرفی ماده 238 ق . م . م
ماده 238 قانون مالیات‌های مستقیم یکی از ماده های مهم مالیات در خصوص ترتیب رسیدگی می‌باشد .

اگر مودی نسبت به برگ تشخیص مالیات صادره و ابلاغی معترض باشد ، طی مدت سی روز از تاریخ ابلاغ مودی یا وکیل تام الاختیار وی می‌تواند به اداره امور مالیاتی مراجعه نموده و با ارائه دلایل ، مستندات و مدارک تقاضای رسیدگی مجدد را نماید .

معرفی ماده 247 قانون مالیات‌های مستقیم
یکی از ماده های مهم مالیات در خصوص مرجع حل اختلاف مالیاتی ماده 247 قانون مالیات‌های مستقیم می‌باشد .

طبق ماده فوق آراء هیات های حل اختلاف مالیاتی بدوی قطعی و لازم الاجرا می‌باشد .

بجز در مواردی که تا مدت بیست روز از تاریخ ابلاغی رای به مودی ، طبق ماده 203 قانون مالیات‌های مستقیم و تبصره های مربوط به آن، از طرف ماموران مالیاتی مربوط یا مودیان مورد اعتراض کتبی قرار بگیرد .

در این حالت جهت رسیدگی ، پرونده به هیات حل اختلاف مالیاتی تجدید نظر احاله می‌گردد . قابل ذکر می‌باشد طبق مقررات رای هیات حل اختلاف مالیاتی تجدید نظر قطعی بوده و لازم الاجرا می‌باشد .

معرفی ماده 251 قانون مالیات‌های مستقیم
براساس ماده قانونی فوق ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ رای قطعی هیات حل اختلاف مالیاتی ، مودی یا اداره امور مالیاتی می‌توانند با اعلام دلیل کافی به استناد عدم رعایت قوانین و مقررات موضوع و یا نقص رسیدگی ، به شورای عالی مالیاتی شکایت و نقض رای و تجدید رسیدگی را درخواست نمایند .

معرفی ماده 272 قانون مالیات‌های مستقیم
طبق ماده فوق که از ماده‌های مهم مالیات می‌باشد ، تا پایان دی ماه هر سال سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است که نسبت به اعلام گروه یا گروه‌های اشخاص حقیقی و حقوقی که براساس نوع و یا حجم فعالیت آن‌ها ملزم به ارائه صورت‌های مالی حسابرسی شده توسط سازمان حسابرسی یا موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران همراه با اظهارنامه مالیاتی و یا حداکثر ظرف مدت سه ‌ماه پس از مهلت انقضای ارائه اظهارنامه می‌باشند را از طریق مقتضی اقدام نماید .

ماده های مهم مالیات بر ارزش افزوده
به مالیات غیر مستقیمی که تفاوت بین ارزش کالاها و خدمات عرضه شده با ارزش کالاها و خدمات خریداری یا تحصیل شده در یک دوره معین وضع می‌گردد ، مالیات بر ارزش افزوده می‌گویند .

ماده های مهم مالیات بر ارزش افزوده عبارت اند از :

ماده ۱۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده : بر اساس ماده فوق هر سال شمسی به چهار دوره سه ماهه تقسیم می‌گردد .
ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده : این ماده در خصوص معافیت‌ مالیاتی عرضه کالاها و ارائه خدمات می‌باشد .
ماده 14، 15، 16 و 17 : در خصوص ماخذ ، نرخ و نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده می‌باشد .
ماده 18 قانون مالیات بر ارزش افزوده : ماده مذکور و ماده های 19 ، 20، 21  ، 22 و 23  قانون فوق وظایف و تکالیف مودیان را مشخص می‌نماید .
ماده  26 : جرائم مربوط به عدم ارائه دفاتر ، اسناد و مدارک درخواستی ماموران سازمان امور مالیاتی توسط مودیان مالیاتی در این ماده قانونی مشخص می‌گردد .
ماده  32 :  این ماده در خصوص رسیدگی به تخلفات ماموران مالیاتی می‌باشد .
ماده  38 : نرخ عوارض شهرداری ها و دهیاری ها در رابطه با کالا و خدمات مشمول این قانون ، علاوه بر نرخ مالیات موضوع ماده 16 این قانون ، به شرح مندرج در ماده 38 قانون مالیات بر ارزش افزوده تعیین می‌گردد .
ماده   42 : ماده فوق در خصوص مالیات نقل و انتقال انواع خودرو می‌باشد .
ماده  43 : مالیات و عوراض خدمات خاص مانند حمل و نقل برون شهری ، عوارض سالانه خودروها و شماره گذاری انواع خودرو ها توسط این ماده مشخص می‌گردد .
ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده : در خصوص ممنوعیت بر قراری هرگونه عوارض و سایر وجوه توسط شورای های اسلامی و سایر مراجع می‌باشد .

ماده های مهم مالیات بر درآمد

ماده 52 و53 و 54 : در خصوص تعیین درآمد مشمول مالیات املاکی که به اجاره واگذار می‌شود اعم از نقدی و غیر نقدی می‌باشد .
ماده 81 : این ماده در خصوص مالیات بر درآمد کشاورزی می‌باشد .
ماده 82 و 83 : ماده های یاد شده در خصوص مالیات بر درآمد حقوق اشخاص حقیقی می‌باشد .
ماده 84 قانون مالیات‌های مستقیم چیست ؟ یکی از ماده های مهم مالیات بر درآمد حقوق می‌باشد که مطابق ماده مذکور میزان معافیت مالیات بر درآمد سالانه مشمول مالیات حقوق از یک یا چند منبع ، هر ساله در قانون بودجه سنواتی مشخص می‌شود .
ماده  91 : این ماده درآمدهای حقوقی که از پرداخت مالیات معاف می باشند را مشخص می‌نماید .
ماده 92 : در ارتباط با بخشودگی 50 درصدی مالیات حقوق کارکنان شاغل در مناطق کمتر توسعه یافته می‌باشد .
ماده 100  : قانون مالیات مستقیم از ماده های مهم مالیات بر درآمد مشاغل می‌باشد .
ماده 105 : درآمدهای حاصل شده از فعالیت‌های انتفاعی اشخاص حقوقی و مجموع درآمدهای شرکت‌ها  ( در داخل یا خارج از ایران ) مشمول مالیات می‌باشد .
ماده 109 : در خصوص درآمد مشمول مالیات در مورد موسسات بیمه ایرانی می‌باشد .
ماده 110 : در خصوص نحوه ارائه اظهارنامه ، حساب سود و زیان ، دفاتر و اسناد مالی توسط اشخاص حقوقی به همراه اسامی سرمایه گذاران ، سهام داران و همچنین میزان سهم الشرکه و محل فعالیت شرکت به اداره امور مالیاتی می‌باشد .
ماده  119 : این ماده قانونی در خصوص درآمدهای حاصله به صورت بلاعوض ، جایزه یا اهدائی جهت اشخاص حقیقی یا حقوقی مشمول مالیات اتفاقی می‌باشد . که این درآمدها می‌تواند به صورت نقدی و غیر نقدی باشد .

ماده های مهم محاسبه مالیات بر اجاره

مالیات ملکی که مورد اجاره قرار گرفته است ، هر سال بایستی توسط مالک پرداخت گردد . ممکن است مطابق قوانین سازمان امور مالیاتی برخی از املاک از پرداخت مالیات معاف باشند . برخی از ماده های مهم مالیات اجاره به شرح زیر است :

ماده 52 : درآمد شخص حقیقی یا حقوقی ناشی از واگذای حقوق خود نسبت به املاک واقع در ایران پس از کسر معافیت‌های مقرر در این قانون مشمول مالیات بر درآمد املاک می‌باشد .
ماده  53 : جهت محاسبه مالیات اجاره طبق این ماده بایستی بیست و پنج درصد از کل مال الاجاره بابت هزینه ها ، استهلاک و تعهدات از مبلغ اجاره کسر و سپس مبلغ درآمدی باقی مانده مشمول مالیات می‌گردد .
ماده 55 : در خصوص شخصی که ملک خود را به اجاره واگذار نموده و ملک دیگری را اجاره می‌نمایند می‌باشد .
ماده 57 : در خصوص نحوه محاسبه مالیات شخص حقیقی بوده که به جز اجاره ملک مسکونی هیچ گونه منبع درآمدی دیگری ندارند .
ماده 59 : ماده مذکور در رابطه با نرخ مالیات نقل و انتقال قطعی املاک می‌باشد .
ماده 64 : تعیین ارزش معاملاتی املاک بر عده کمیسیون تقویم املاک می‌باشد .
ماده 75 : در خصوص مستاجرین املاک اوقافی می‌باشد .

50 ماده مهم قوانین مهم مالیاتی برای حسابداران

قوانین مهم مالیاتی برای حسابداران ازجمله 50 ماده مهم مالیاتی به شرح زیر:

1 – ماده 1 و  2 : در خصوص اشخاص مشمول و غیر مشمول پرداخت مالیات می‌باشد .
2 – ماده 44 و 45 : در رابطه با اخذ حق تمبر به ازای هر برگ چک ، اوراق قرضه ، سفته و برات می‌باشد .
3 – ماده 46 : ماده مذکور در رابطه با اخذ حق تمبر بارنامه هوایی ، دریایی و زمینی می‌باشد .
4 – ماده 52، 53 و 54 : جهت تعیین درآمد مشمول مالیات املاکی که به اجاره واگذار می‌شود اعم از نقدی و غیر نقدی بایستی به مواد قانونی فوق مراجعه نمود .
5 – ماده 59 : ماده مذکور در خصوص مالیات نقل و انتقال املاک غیرمنقول می‌باشد .
6 – ماده 77 : جهت آشنایی با مالیات نقل و انتقال ساختمان های نوساز اعم از مسکونی و غیره بایستی به ماده 77 رجوع کرد .
7 – ماده 80 : این ماده قانونی در خصوص تکلیف تسلیم اظهارنامه مالیاتی جهت مالکین املاک می‌باشد .
8 – ماده 81 قانون مالیات مستقیم : در رابطه با معافیت مالیات بر درآمد حاصل از کلیه فعالیت‌های کشاورزی ، دامپروری ، دامداری پرورش ماهی ، زنبور عسل، پرورش طیور ، صیادی ، ماهیگیری و … می‌باشد .
9 – ماده 85،84،83،82 : جهت آشنایی با مالیات بر درآمد حقوق اشخاص باید به ماده های قانونی ذکر شده رجوع کرد .
10 – ماده 86 قانون مالیات‌های مستقیم : این ماده قانونی در خصوص تکلیف کسر و پرداخت مالیات حقوق می‌باشد .
11 – ماده 91 : جهت حقوق و مزایای معاف از مالیات بایستی به ماده 91 قانون مالیات‌های مستقیم استناد نمود .
12 – ماده 92 : ماده مذکور در رابطه با بخشودگی بخشی از مالیات حقوق کارکنان شاغل در مناطق کمتر توسعه یافته می‌باشد .
13 – ماده 95،94 و 96 : ماده های یاد شده در خصوص موضوع درآمد مشمول مالیات اشخاص حقیقی می‌باشد .
14 – ماده 97 : جهت موارد علی الراس و تشخیص مالیات از طریق علی الراس می‌بایست به ماده 97 قانون مالیات‌های مستقیم رجوع کرد .
15 – ماده 103 : این ماده قانونی تکلیف الصاق و ابطال تمبر وکلای دادگستری و سایرافرادی که وکالت قبول می کنند و جدول حق تمبر وکالت نامه برای دعاوی و اختلاف مالی را مشخص می کند .

16 – ماده 104 : در این ماده مالیات تکلیفی هر نوع کارمزد وحق الزحمه  ( به جز کارمزد های بانکی و کارمزد معاملات بورسی )  و مهلت پرداخت به اداره امور مالیاتی مشخص می‌گردد .
17 – ماده 105 : ماده مذکور در خصوص نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی می‌باشد .
18 – ماده 110 : یکی از ماده های مهم مالیات در خصوص تکلیف تهیه و تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی و تعیین مهلت قانونی ارسال اظهارنامه به ادارات امور مالیاتی می‌باشد .
19 – ماده 131 : ماده فوق در رابطه با نرخ مالیات بردرآمد اشخاص حقیقی می‌باشد .
20 – ماده 132 قانون مالیات‌های مستقیم : در خصوص معافیت مالیاتی فعالیت‌های تولیدی و معدنی با شرایط خاص بایستی به ماده مذکور رجوع کر د.
21 – ماده 141 : در رابطه با معافیت مالیاتی درآمد حاصل از صادرات محصولات می‌باشد .
22 – ماده 142 : معافیت مالیات بر درآمد کارگاه های فرش دستباف و صنایع دستی در ماده مذکور قید شده است .
23 – ماده 145 : ماده فوق در رابطه با معافیت سود سپرده بانکی و اوراق مشارکت می‌باشد.
24 – ماده 147 و 148 : در خصوص هزینه های قابل قبول و موجه از نظر سازمان امور مالیاتی می باشند .
25 – ماده149و 150 : در رابطه با نحوه محاسبه استهلاک دارائی های مشهود و نامشهود می باشند .
26 – ماده151 : جدول نرخ استهلاکات دارائی های ثابت مشهود در ماده 151 ارائه شده است .
27 – ماده 152 : در رابطه با قرائن مالیاتی برای محاسبه مالیات به طریق علی الراس می‌باشد .
28 – ماده 154 : جهت تعیین جدول ضرایب تشخیص درآمد مشمول مالیات به طریق علی الراس به ماده 154 بایستی مراجعه نمود .
29 – ماده 155 : ماده یاد شده در خصوص سال مالیاتی می‌باشد .
30 – ماده 169 : تکلیف کاربرد وسایل و روش ها و صورت حساب ها و فرم هایی که جهت نگهداری حساب از طرف سازمان امور مالیاتی تعیین می شوند .
31 – ماده 186 قانون مالیات‌های مستقیم : صدور ، تجدید یا تمدید کارت بازرگانی و پروانه کسب اشخاص حقیقی یا حقوقی ، منوط به ارائه گواهی پرداخت یا ترتیب بدهی مالیاتی قطعی شده از طرف سازمان امور مالیاتی می‌باشد .
32 – ماده 189 : این ماده در خصوص جایزه خوش حسابی مالیاتی می‌باشد .
33 – ماده 190 : در رابطه با جریمه تاخیر در پرداخت مالیات و تعیین شده و بخشودگی جرایم مالیاتی ارائه شده است .
34 – ماده 192 : جریمه عدم تسلیم اظهارنامه توسط اشخاص حقوقی و مشمولان بند الف و ب ماده 15 و درآمد کتمان شده یا هزینه های غیر واقعی را در این ماده می توان مطالعه نمود .
35 – ماده 193 : ماده فوق در رابطه با جریمه عدم ارایه ترازنامه و حساب سود و زیان و جریمه رد دفاتر قانونی می‌باشد .
36 – ماده 197 : جریمه عدم ارایه فهرست دریافت کنندگان حقوق و مزایا را می توان مشاهده نمود .
37 – ماده 226 : این ماده در خصوص اجازه اصلاح اظهارنامه مالیاتی بر درآمد تسلیمی می‌باشد .
38 – ماده 238 : در رابطه با مهلت اعتراض به برگ تشخیص مالیات می‌باشد .
39 – ماده 244 : مربوط به مرجع رسیدگی به اختلاف های مالیاتی می‌باشد .
نتیجه گیری

با توجه به این که اشخاص حقیقی و حقوقی که در ایران فعالیت می کنند مشمول و مکلف به پرداخت مالیات بر درآمد ، مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر حقوق می باشند ، بایستی نسبت به شناخت و فراگیری قوانین و ماده های مهم مالیات اقدام نمایند . شرکت همیار محاسب پارسه با بیش از 15 سال تجربه با کادری مجرب در ارائه بهترین لایحه های مالیاتی و دفاعی همیار شماست  .